I-ốt là vi tự nhiên đóng vai trò hết sức quan trọng, rất cần thiết cho quá trình hình thành, tăng trưởng phát triển thể lực, tầm vóc và trí tuệ, nâng cao sức khoẻ, tăng cường sức đề kháng cho cơ thể. I-ốt giúp con người phát triển não bộ, hệ thần kinh và giúp điều hòa chuyển hóa năng lượng. Cơ thể chúng ta không thể tự tổng hợp được  mà cần phải bổ sung I-ốt từ bên ngoài. Đặc biệt, phụ nữ mang thai và ở trẻ em thiếu I-ốt sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến sự phát triển thể chất, tinh thần và hệ miễn dịch.

Từ năm 1993, Chương trình Quốc gia Phòng chống các rối loạn do thiếu I-ốt, đã được triển khai, với mục tiêu nhằm thanh toán tình trạng thiếu hụt I-ốt trầm trọng tại Việt Nam, với phương pháp trộn bổ sung I-ốt vào muối ăn (muối trộn I-ốt (MI) và một số chế phẩm khác như bột canh, nước mắn, xì dầu… được lưu hành trên toàn quốc. Chương trình MI được triển khai hiệu quả, với công tác tuyên truyền, vận động toàn dân mua và sử dụng MI, từ đó tình trạng thiếu I-ốt đã được cải thiện nhanh chóng, góp phần nâng cao trí lực, sức khỏe, giảm một số bệnh liên quan do thiếu hụt I-ốt của người dân trong cộng đồng. Bên cạnh đó các hoạt động tập huấn, truyền thông về Phòng chống các rối loạn thiếu I-ốt được ngành Y tế thường xuyên thực hiện cho phụ nữ và bà mẹ mang thai về vai trò thiết yếu, tầm quan trọng của I-ốt đối với nòi giống, sức khỏe con người, đặc biệt đối với bà mẹ mang thai/cho con bú và nuôi trẻ nhỏ.

Thiếu I-ốt gây nên bệnh Bướu cổ. Việt nam nằm trong vùng thiếu I-ốt, nhiều năm trước đây, tình trạng Bướu cổ thường gặp ở các vùng miền núi. Tuy nhiên thực tế thiếu I-ốt tồn tại ở tất cả các vùng miền không kể miền núi, thành thị hay vùng đồng bằng, ven biển.

Thiếu I-ốt gây giảm khả năng phát triển trí tuệ, chỉ số thông minh, chậm phát triển thể chất, suy dinh dưỡng… Phụ nữ có thai/cho con bú, trẻ em là nhóm đối tượng có nguy cơ cao bị thiếu I-ốt cao. Thực phẩm vẫn là nguồn cung cấp I-ốt chủ yếu, I-ốt có nhiều trong các loại: Rau chân vịt (rau bina hoặc cải bó xôi), rau cần, cá/tôm/cua, muối biển, cải thảo, trứng gà, rau cải xoong, khoai tây, bầu dục…

I-ốt rất cần cho sự tổng hợp hóc môn tuyến giáp giúp phát triển xương, não bộ và hệ thần kinh trong thời kỳ bào thai. Thiếu hụt i-ốt xảy ra trong bất kỳ giai đoạn nào cũng làm ảnh hưởng đến sự phát triển về thể chất và trí tuệ của mỗi con người, đặc biệt là ở phụ nữ và trẻ em. Phụ nữ mang thai không được bổ sung đủ I-ốt sẽ làm tăng nguy cơ tai biến sản khoa, dễ sảy thai, thai chết lưu, sinh non, trẻ sinh ra có nguy cơ bị suy tuyến giáp bẩm sinh, chậm phát triển trí tuệ. Người thiếu I-ốt dễ bị bướu cổ, thường xuyên mệt mỏi, giảm tư duy sáng tạo, giảm khả năng học tập, năng suất lao động kém.

Theo khuyến cáo của các tổ chức quốc tế như: Tổ chức Y tế thế giới (WHO), Quỹ Nhi đồng Liên Hợp Quốc (UNICEF), Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp thế giới (FAO), Chương trình Lương thực Thế giới (WFP):

-  Việc sử dụng các gia vị/thực phẩm thiết yếu có bổ sung I-ốt (muối/nước chấm, bánh/kẹo, bột mỳ, bột bắp, bột gạo…) là biện pháp đơn giản, rẻ tiền, đạt độ bao phủ cao, là giải pháp can thiệp thiếu I-ốt nhanh, hiệu quả nhất, kinh tế nhất.

- Cải thiện, nâng cao chất lượng bữa ăn, đưa các loại thực phẩm có nhiều I-ốt vào khẩu phần ăn hàng ngày, đặc biệt đối với các trẻ nhỏ, các bà mẹ mang thai/cho con bú là giải pháp lâu dài và bền vững nhất.

Ở nước ta công tác phòng chống thiếu I-ốt được triển khai khá hiệu quả, nên khắc phục nhanh chóng, kịp thời “Nạn đói tiềm ẩn” do thiếu hụt I-ốt, hạn chế các ảnh hưởng xấu đến sức khỏe, nòi giống, nhằm tăng cường nâng cao sức khỏe, trí tuệ, năng lực lao động, cuộc sống khỏe mạnh góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế mạnh mẽ cho người dân và đất nước Việt Nam./.