Bệnh lỡ cổ rễ do nấm Rhizoctonia solani Kuhn gây ra. Sợi nấm màu trắng, hạch nấm màu trắng lúc mới, sau đó có màu nâu vàng hoặc nâu đen, hạch nấm hình cầu có bề mặt trơn láng, kích thước 1-2mm. Đây là hai dạng lưu tồn và lây lan chủ yếu của mầm bệnh. Bệnh có thể tấn công suốt giai đoạn sinh trưởng của cây, thường gây thiệt hại nặng cho cây con, thường xảy ra trong khu đất cũ đã phát bệnh và ẩm độ cao. Nấm bệnh lưu tồn trong tàn dư cây bị bệnh, đất và lây lan qua gió, nước. Nhiệt độ nóng ẩm là điều kiện thích hợp để nấm phát triển, từ 25-30^oC

Triệu chứng của bệnh trên cây con được biểu hiện là cổ thân bị úng và teo tóp lại, cây bị ngã ngang nhưng lá vẫn còn xanh tươi, sau đó mới héo lại. Bệnh xâm nhiễm ở thân, nhất là ở phần gốc thân sát cổ rễ, làm cho mô vỏ bị thối nâu hoặc nâu đen, viền vùng thối không đều đặn và có màu nâu đỏ, phần bệnh hơi lõm vào, sau đó thân bị nứt ra, lá héo khô rồi rụng dần. Cây bị nhiễm bệnh chậm phát triển và thường bị chết. Ngoài gây lỡ cổ rễ nấm còn gây bệnh thối khô quả.

Để phòng trừ bệnh, bà con cần kết hợp biện pháp canh tác và biện pháp hóa học hợp lý.

Về biện pháp canh tác, bà con lưu ý nên vệ sinh đồng ruộng, tàn dư thực vật từ các vụ trước bằng cách nhổ bỏ những cây bị bệnh, đốt để tiêu diệt nguồn nấm bệnh; làm đất kỹ, cày ải phơi đất; lên luống cao tránh để ruộng đọng nước hoặc quá ẩm; chỉ dùng hạt giống không bị bệnh; trồng luân với cây khác họ để tiêu diệt nguồn bệnh như cây lúa nước, ngô…

Trường hợp ruộng đậu phộng bị bệnh, bà con cần sớm phát hiện và nhổ bỏ cây bệnh, rồi tưới nước vôi bột 4% vào đất nơi gốc cây bệnh nhằm hạn chế sự lây lan của mầm bệnh; thu gom đốt cây bệnh còn lại trên ruộng hoặc đào hố vùi sâu.

Khi chăm sóc và vun gốc, bà con nên tránh gây vết thương ở gốc thân, rễ và cành lạc. Đặc biệt, cần quan sát kỹ triệu chứng bệnh và diễn biến phát triển của bệnh để có biện pháp phù hợp.

Về biện pháp hóa học, bà con có thể sử dụng một trong các loại thuốc như Vilaxyl 35WP, Mataxyl 500WP, Ridomil gold 68WG, Vimonyl 72WP,… đảm bảo theo nguyên tắc 4 đúng. Chú ý do tác nhân gây bệnh ở trong đất nên cần phun kỹ ướt đẫm lá và gốc cây.

Ngoài cây lạc, bệnh còn gây hại trên nhiều loại cây trồng khác như đậu nành, đậu xanh, rau, dưa, cà, ớt… nên bà con có thể áp dụng chung những loại thuốc này cho các loại cây./.