* Triệu chứng và nguyên nhân gây bệnh đốm lá lạc

Bệnh đốm lá lạc gồm hai loại là bệnh đốm nâu lạc (hay gọi là bệnh đốm lá sớm) và bệnh đốm đen lạc (hay gọi là bệnh đốm lá muộn), gây ra bởi 2 loài nấm khác nhau. Nguồn bệnh của nấm gây sống sót hầu hết ở dạng sợi nấm và bào tử phân sinh trên tàn dư bộ phận bị bệnh rơi rụng trên ruộng. Ngoài ra, nấm hoàn toàn có thể sống sót trên những mẫu lạc giống bị nhiễm bệnh.

Lưu ý: 

– Về cơ bản rất khó phân biệt giữa các triệu chứng của bệnh đốm lá sớm và bệnh lá muộn trên cây lạc. Bệnh đốm lá sớm thường gây ra các tổn thương có màu nâu (đốm) được bảo quanh bởi những quầng vàng sáng. Bệnh có thể suất hiện sớm nhất khi lạc sau trồng khoảng 20-30 ngày. Các đốm lá sớm tạo ra các chùm lông màu bạc. 

– Bệnh đốm lá muộn thường gây ra các đốm nâu sẫm đến đen có thể có hoặc không có quầng vàng. Thường tạo ra các bào tử màu nâu sẫm, thường ở mặc dưới của lá. 

+ Bệnh đốm nâu lạc (bệnh đốm lá sớm)

Triệu chứng bệnh đốm nâu (bệnh đốm lá sớm)

– Bệnh đốm nâu lạc, gây ra bởi nấm Cercospora Arachidicola. Nấm sinh trưởng và tăng trưởng thích hợp nhất ở nhiệt độ 25 – 28⁰C, nhiệt độ tối thiểu là 5 – 10⁰C, tối đa là 33 – 36⁰C.

– Bệnh đa phần gây hại trên lá, rất ít khi gây hại cuống lá, thân cành. Ở mặt trên lá, vết bệnh đốm nâu có hình tròn trụ, đường kích vết bệnh dao động từ 1 – 10mm, màu nâu nhạt, xung quanh có quầng vàng rộng. Sau chuyển sang màu nâu đỏ hoặc nâu sậm. Trên một lá có nhiều đốm bệnh làm lá mau biến vàng và rụng. Các lá phía dưới bị bệnh trước sau lan lên các lá phía trên.

– Trên bề mặt vết bệnh thường có lớp nấm mốc màu xám. Đó chính là cành bào tử phân sinh và bào tử phân sinh của nấm gây bệnh. Cành bào tử phân sinh thường đâm thẳng, màu nâu nhạt, không có màng ngăn ngang hoặc có 1 – 2 ngăn. Trong khi đó, bào tử phân sinh có dạng hình dùi trống, thẳng, có 4 – 14 màng ngăn ngang và không có màu.

+ Bệnh đốm đen hại lạc (bệnh đốm lá muộn)

Triệu chứng bệnh đốm đen (bệnh đốm lá muộn)

 – Bệnh gây ra bởi nấm Cercospora Personata. Nấm sinh trưởng thích hợp nhất ở nhiệt độ 25 – 30⁰C, nhiệt độ tối thiểu là 10⁰C và tối đa là 33 – 36⁰C.

– Bệnh phát sinh chủ yếu trên lá và thân. Vết bệnh lúc đầu là chấm nhỏ màu nâu, sau lớn lên màu nâu đen, đường kính vết bệnh khoảng 1 – 5mm, thường thấy rõ ràng ở mặt dưới lá. Đốm bệnh hình tròn, trên vết bệnh già có những hạt nhỏ màu đen (các ổ bào tử) xếp thành các đường vòng đồng tâm, có viền trũng màu vàng nhạt quanh đốm bệnh. Cành bào tử phân sinh đâm thẳng, màu nâu sẫm, phần nhiều không có ngăn ngang. Bào tử phân sinh có dạng hình bầu dục hoặc hình tròn trụ, một đầu hơi thon, có 3 – 5 màng ngăn ngang.

– Trên một lá có nhiều vết bệnh, các đốm liên kết lại thành vết to. Lá vàng và rụng, cây sinh trưởng kém. Bệnh phát sinh ở các lá bên dưới sau lan lên các lá phía trên.

* Biện pháp phòng trừ bệnh đốm lá trên lạc

– Sau khi thu hoạch xong loại bỏ tàn dư cây trồng sau thu hoạch, cày lật đất sớm.

– Gieo trồng giống chống chịu bệnh.

– Luân canh cây trồng với các loại cây khác họ như mía, ngô, lúa nước không luân canh với các cây trồng thuộc họ đậu khác.

– Thường xuyên kiểm tra đồng ruộng để kịp thời phát hiện và phòng trừ bệnh trừ sớm.

–  Nên sử dụng những sản phẩm phân bón “Chuyên dùng cho cây lạc” cung cấp đầy đủ và cân đối dinh dưỡng cần thiết cho toàn bộ quá trình sinh trưởng và phát triển của lạc. Giúp lạc sinh trưởng phát triển tốt, tăng khả năng chống chịu hạn chế sâu bệnh hại lạc. 

– Trong điều kiện cho phép, nên tiến hành xử lý hạt giống trước khi gieo nhằm giảm bớt nguồn bệnh ngoài đồng ruộng (xử lý khô) bằng một số thuốc hóa học như TMTD 2kg/tấn hạt hoặc Bayphidan.

– Thường xuyên kiểm tra đồng ruộng, để có thể phòng trừ sớm khi bệnh mới xuất hiện. Có thể sử dụng một số loại thuốc hóa học để phun trừ như sau:

Antracol 70WP; Kasumin 2 SL; 0,125 – 0,25%; Tilt super 300ND 0,1 – 0,2%,). Bà con có thể sử dụng để phun phòng hoặc trừ bệnh ngay khi nấm hại vừa phát sinh.