Trên cơ sở kế hoạch này, các đơn vị, địa phương xác định nhu cầu vắc xin, xây dựng và triển khai kế hoạch tiêm vắc xin phòng COVID-19 trên địa bàn phù hợp với tình hình.
Quyết định này có hiệu lực kể từ ngày ký ban hành.
Theo nội dung của Kế hoạch: Vắc xin phòng COVID-19 là giải pháp quan trọng và cần thiết để phòng chống dịch bệnh và phát triển kinh tế, xã hội. Các quốc gia trên thế giới đã triển khai chương trình tiêm chủng lớn nhất trong lịch sử nhân loại. Các nghiên cứu cũng như thực tế tiêm chủng trên thế giới đã chứng minh hiệu quả của vắc xin trong việc làm giảm mức độ nặng của bệnh, giảm nguy cơ nhập viện và tử vong, góp phần đáng kể trong việc kiểm soát và đẩy lùi dịch bệnh.
Tính đến ngày 03/5/2023, đã có hơn 13,3 tỉ liều vắc xin phòng COVID-19 được tiêm tại hơn 200 quốc gia và vùng lãnh thổ; trong đó có khoảng 5,5 tỉ mũi 1, khoảng 5,1 tỉ mũi 2 và khoảng 2,7 tỉ mũi bổ sung, mũi nhắc lại1.
Tại Việt Nam cũng như tại các quốc gia trên thế giới, việc tiêm chủng vắc xin phòng COVID-19 bắt đầu từ các nhóm đối tượng ưu tiên từ 18 tuổi trở lên (nhân viên y tế, người cung cấp các dịch vụ thiết yếu, người cao tuổi, người mắc các bệnh mãn tính...), sau đó mở rộng dần nhóm đối tượng tiêm chủng là toàn bộ người từ 18 tuổi trở lên, trẻ em theo các nhóm tuổi từ cao xuống thấp, tiêm liều tăng cường cho các đối tượng từ 18 tuổi trở lên và cho trẻ từ 12 đến dưới 18 tuổi.
Từ năm 2020, Chính phủ, Bộ Y tế đã nỗ lực tiếp cận các nguồn cung vắc xin qua nhiều kênh khác nhau: làm việc trực tiếp với các nhà sản xuất vắc xin, các tổ chức quốc tế, Đại sứ quán các nước, Đại sứ Việt Nam ở nước ngoài để được tiếp nhận viện trợ và ký hợp đồng mua vắc xin. Đến nay, Việt Nam đã tiếp nhận hơn 262 triệu liều vắc xin phòng COVID-19 để triển khai tiêm chủng.
Đến hết ngày 26/4/2023, cả nước đã tiêm được hơn 266 triệu liều vắc xin2 với tỷ lệ bao phủ liều cơ bản cho người từ 12 tuổi trở lên đạt xấp xỉ 100%, tỷ lệ tiêm mũi 3, mũi 4 ở người từ 18 tuổi trở lên đạt 81,9% và 88,8%; tỷ lệ tiêm mũi 3 ở trẻ từ 12-17 tuổi đạt 69,4%; tỷ lệ tiêm mũi 1, mũi 2 cho trẻ từ 5 đến dưới 12 tuổi đạt 92,3% và 76,4%.
Như vậy, Việt Nam đã hoàn thành tiêm chủng liều cơ bản cho người từ 12 tuổi trở lên, trong năm 2023 cần tiếp tục triển khai tiêm cho các đối tượng mới đến độ tuổi tiêm chủng vắc xin phòng COVID-19 và tiêm các mũi nhắc lại. Theo báo cáo của Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương3, đến ngày 25/4/2023 còn khoảng 2,8 triệu liều vắc xin chưa sử dụng tại tất cả các tuyến.
Việt Nam là một trong những nước triển khai tiêm vắc xin COVID-19 với quy mô rộng rãi, nhiều đối tượng, nhiều mũi tiêm, sử dụng đa dạng các loại vắc xin; Là quốc gia có số liều vắc xin phòng COVID-19 sử dụng hiệu quả, tỷ lệ bao phủ vắc xin cao và tốc độ tiêm chủng nhanh so với các nước trên thế giới, được quốc tế công nhận. Việc triển khai tiêm chủng theo đúng đối tượng ưu tiên, lộ trình và khuyến cáo của WHO, hiệu suất sử dụng vắc xin cao, hầu như không có hao phí vắc xin. Tuy nhiên, trong năm 2021 - 2022, ghi nhận sự giảm thấp tỷ lệ tiêm các vắc xin trong tiêm chủng mở rộng. Nguyên nhân do đại dịch COVID-19 bùng phát đã ảnh hưởng rất lớn đến công tác tiêm chủng mở rộng trên toàn quốc; phải duy trì công tác tiêm chủng mở rộng trong bối cảnh dịch COVID-19, có thời điểm nhiều địa phương phải tạm dừng công tác tiêm chủng thường xuyên do giãn cách xã hội, nhiều hoạt động tiêm chủng bổ sung đã không thể triển khai theo kế hoạch, nhân lực y tế nhân lực tiêm chủng phải ưu tiên cho hoạt động chống dịch và triển khai chiến dịch tiêm vắc xin phòng COVID-19; Bên cạnh đó, các bậc cha mẹ cũng e ngại đưa con đi tiêm chủng trong thời gian dịch bệnh.
Ngày 5/5/2023, WHO đã công bố tuyên bố của cuộc họp thứ 15 của Ủy ban khẩn cấp thiết lập theo Điều lệ y tế quốc tế (IHR) 2005 về đại dịch COVID-19, theo đó xác định COVID-19 tuy là một vấn đề y tế đang tiếp diễn nhưng không còn là vấn đề y tế cộng đồng khẩn cấp gây lo ngại quốc tế. Dựa trên tham vấn của Ủy ban khẩn cấp, sau cuộc họp, Tổng giám đốc WHO đã đưa ra khuyến nghị tạm thời cho các quốc gia trong việc kiểm soát COVID-19, trong đó đối với việc tiêm vắc xin, WHO khuyến nghị tích hợp tiêm vắc xin phòng COVID-19 trong chương trình tiêm chủng trọn đời; Tiếp tục gỡ bỏ các biện pháp hạn chế di chuyển liên quan đến COVID-19 dựa trên đánh giá về rủi ro, không yêu cầu chứng nhận tiêm phòng như là điều kiện tiên quyết trong di chuyển quốc tế. Tuyên bố này của WHO có thể làm thay đổi các biện pháp phòng chống dịch hiện nay, trong đó có tiêm vắc xin (đối tượng nguy cơ, số liều tiêm, loại vắc xin,..).
Việc xây dựng Kế hoạch sử dụng vắc xin phòng COVID-19 còn nhiều khó khăn, tồn tại như: Nhu cầu vắc xin theo đề xuất của các tỉnh, thành phố thay đổi thường xuyên dẫn đến khó khăn trong việc xác định chính xác nhu cầu vắc xin phòng COVID-19 năm 2023; Việc tiếp nhận thêm vắc xin phòng COVID-19 gặp khó khăn do nhiều nguyên nhân (hiện nay không còn áp dụng cấp phép khẩn cấp đối với vắc xin phòng COVID-19, các Công ty sản xuất vắc xin phòng COVID-19 chậm nộp hồ sơ đề nghị cấp phép đăng ký lưu hành hoặc nộp hồ sơ không đầy đủ, việc cấp phép nhập khẩu, đăng ký lưu hành vắc xin tại Việt Nam, các thủ tục tiếp nhận viện trợ cần nhiều thời gian, các vắc xin được viện trợ có hạn sử dụng ngắn,..).
Để tiếp tục triển khai tiêm chủng vắc xin phòng COVID-19 trong năm 2023 cho nhóm đối tượng từ 5 tuổi trở lên, đồng thời có sự chuẩn bị để triển khai tiêm chủng cho nhóm đối tượng từ 6 tháng đến dưới 5 tuổi và tiêm các mũi vắc xin nhắc lại tiếp theo khi có khuyến cáo, Bộ Y tế xây dựng Kế hoạch sử dụng vắc xin phòng COVID-19 năm 2023 để làm căn cứ cho các địa phương tự xác định nhu cầu vắc xin, xây dựng và triển khai kế hoạch tiêm chủng vắc xin phòng COVID-19 trên địa bàn phù hợp với tình hình.