Từ kết quả thanh tra, căn cứ các quy định của pháp luật về quản lý kinh tế của Hợp tác xã, UBND thị xã kết luận và biện pháp xử lý như sau:

1. Kết luận:

1.1 Luật HTX năm 2012 và Nghị định số 193/2013/NĐ-CP ngày 21/11/2013 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật HTX năm 2012 có hiệu lực thi hành, nhưng đến nay Ban chủ nhiệm, Ban kiểm soát HTX nông nghiệp Văn Xá Đông chưa tiến hành rà soát Điều lệ HTX năm 2009 để sửa đổi, bổ sung cho phù hợp; là không đúng quy định tại  khoản 1, Điều 32 Nghị định số 193/2013/NĐ-CP ngày 21/11/2013 của Chính phủ.

 1.2 Các phiếu thu-chi tiền mặt do thủ quỹ lập và do thủ quỹ ký, chủ tài khoản và kế toán không ký vào phiếu thu-chi và không đóng dấu của HTX, là không đúng quy định tại khoản 8, Mục I, Phần thứ tư Quyết định số 48/2006/QĐ-BTC ngày 14/9/2006 của Bộ Tài chính về việc ban hành chế độ kế toán doanh nghiệp nhỏ và vừa.

1.3 Kế toán không mở các sổ kế toán là không đúng quy định của pháp luật, cụ thể:

- Sổ kế toán tổng hợp và sổ chi tiết để ghi chép, phản ảnh toàn bộ sản phẩm hàng hóa dịch vụ mà HTX đã bán, cung cấp cho xã viên và khách hàng, là không đúng quy định tại khoản 1, Điều 13 Nghị định số 129/2004/NĐ-CP ngày 31/5/2004 của Chính phủ quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Kế toán áp dụng trong các doanh nghiệp; khoản 2, Mục I, Phần thứ năm Quyết định số 48/2006/QĐ-BTC ngày 14/9/2006 của Bộ Tài chính.

- Sổ kế toán để hạch toán các khoản cho vay, tiền gửi Ngân hàng và tiền huy động vốn tại cửa hàng Vật tư An Lỗ, là không đúng quy định tại điểm 3.2, khoản 2, Phần III Thông tư số 74/TTLT/BTC-BNN ngày 14/8/2008 của liên bộ Bộ Tài chính - Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn hướng dẫn chế độ quản lý tài chính trong hợp tác xã nông ngiệp (Nay quy định tại khoản 2, Điều 5 Thông tư số 83/2015/TT-BTC ngày 28/5/2015 của Bộ Tài chính hướng dẫn chế độ quản lý tài chính đối với hợp tác xã).

- Sổ theo dõi vốn góp của từng hộ xã viên chưa cập nhật, theo dõi tình hình biến động của xã viên một cách liên tục qua từng năm, làm cơ sở để trả lãi cổ phần một cách chính xác; là không đúng quy định tại khoản 5, Phần V Thông tư liên tịch số 74/2008/TTLT/BTC-BNN ngày 14/8/2008 của liên bộ Bộ Tài chính - Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (Nay quy định tại khoản 2, Điều 17 Thông tư số 83/2015/TT-BTC ngày 28/5/2015 của Bộ Tài chính).

- Sổ kế toán theo dõi tạm ứng chi tiết đến từng đối tượng, từng lần tạm ứng và thanh toán tạm ứng, là không đúng quy định khoản 3, Phần V Thông tư liên tịch số 74/2008/TTLT/BTC-BNN ngày 14/8/2008 của liên bộ Bộ Tài chính - Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (Nay quy định tại điểm đ, khoản 2, Điều 15 Thông tư số 83/2015/TT-BTC ngày 28/5/2015 của Bộ Tài chính).

1.4 Ban quản trị và kế toán HTX không  kiểm tra, kiểm kê, kiểm quỹ tiền mặt và đối chiếu số dư các tài khoản của HTX để phục vụ công tác cân đối thu-chi tiền mặt hàng tháng, quý và cuối năm, là không đúng quy định tại điểm 2.2, khoản 2, Phần III Thông tư liên tịch số 74/2008/TTLT/BTC-BNN ngày 14/8/2008 của liên bộ Bộ Tài chính - Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (Nay quy định tại khoản 1, Điều 15 Thông tư số 83/2015/TT-BTC ngày 28/5/2015 của Bộ Tài chính); khổ 9, khoản 5, Điều 12 Điều lệ HTX Văn Xá Đông năm 2009.

1.5 Trong công tác quản lý tài chính, Ban quản trị không chỉ đạo kế toán HTX  mở các sổ theo dõi chặt chẽ các hoạt động thu, chi tiền mặt, tiền gửi, tạm ứng, hoạt động tín dụng nội bộ, để phản ánh đầy đủ và kịp thời các khoản thu, chi, thực hiện đúng quy chế quản lý tiền mặt, không tiến hành kiểm kê trước khi khóa sổ kế toán để lập báo cáo quyết toán năm, là không đúng quy định tại khoản 2 và khoản 3, Phần III Thông tư liên tịch số 74/2008/TTLT/BTC-BNN ngày 14/8/2008 của liên bộ Bộ Tài chính - Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (nay quy định tại điểm a, khoản 2, Điều 10 và khoản 1, Điều 11 Thông tư số 83/2015/TT-BTC ngày 28/5/2015 của Bộ Tài chính).

1.6 Trong công tác thực hiện chức năng, nhiệm vụ và quyền hạn của mình, Kiểm soát HTX chưa tiến hành giám sát hoạt động của Ban quản trị, Chủ nhiệm hợp tác xã theo đúng pháp luật và Điều lệ; chưa kiểm tra về tài chính và việc chấp hành chế độ kế toán của kế toán HTX trong nhiều năm liền, là chưa đúng quy định tại khoản 2 và khoản 3, Điều 30 Luật Hợp tác xã năm 2003 (Nay quy định tại điểm c và điểm d, khoản 4, Điều 39 Luật Hợp tác xã năm 2012); khổ 2, khoản 4, Điều 14 Điều lệ HTX Văn Xá Đông năm 2009.

1.7 UBND phường Hương Văn, trong phạm vi nhiệm vụ, quyền hạn và trách nhiệm của mình nhiều năm liền chưa tiến hành phổ biến, hướng dẫn và tổ chức thực hiện các văn bản pháp luật về hợp tác xã và các văn bản pháp luật có liên quan đến công tác quản lý, điều hành HTX, là không đúng quy định tại khoản 1, Điều 47 Luật Hợp tác xã năm 2003 (nay quy định tại khoản 4, Điều 60 Luật Hợp tác xã năm 2012).

1.8 Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (nay là Phòng Kinh tế) là cơ quan chuyên môn thuộc Uỷ ban nhân dân thị xã, tham mưu, giúp Uỷ ban nhân dân cùng cấp thực hiện chức năng quản lý nhà nước ở địa phương về: nông nghiệp, kinh tế hợp tác xã nông nghiệp, nhưng chưa tổ chức thực hiện công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật về các lĩnh vực thuộc phạm vi lĩnh vực quản lý được giao và hướng dẫn, kiểm tra việc chấp hành các chế độ tài chính, kế toán  đối với các HTX trên địa bàn, là không đúng quy định tại điểm 4.3, khoản 4, Phần VII Thông tư liên tịch số 74/2008/TTLT/BTC-BNN ngày 14/8/2008 của liên bộ Bộ Tài chính - Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn; điểm 3 và điểm 12, khoản II, Phần thứ hai Thông tư liên tịch số 61/2008/TTLT-BNN-BNV ngày 15/5/2008 của liên Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn-Bộ Nội vụ hướng dẫn chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của cơ quan chuyên môn thuộc UBND cấp tỉnh, cấp huyện và nhiệm vụ quản lý của UBND cấp xã về nông nghiệp và phát triển nông thôn(nay quy định tại khoản 3 và khoản 12, Điều 6 Thông tư liên tịch số 14/2008/TTLT-BNNPTNT-BNV ngày 2535/2015 của liên Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn-Bộ Nội vụ hướng dẫn chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của cơ quan chuyên môn về nông nghiệp và phát triển nông thôn thuộc UBND cấp tỉnh, cấp huyện).

1.9 Tại thời điểm ngày 02/4/2014, ông Lê Văn An đã chiếm dụng quỹ của HTX NN Văn Xá Đông với số tiền  249.498.876 đồng (Đến ngày 15/10/2015, ông An  nhập vào quỹ tại 04 phiếu thu với số tiền 126.018.000 đồng), hành vi trên của ông Lê Văn An có dấu hiệu cấu thành tội phạm hình sự.

* Liên quan đến việc chiếm dụng quỹ trên, một phần trách nhiệm thuộc về Ban quản trị, kiểm soát và kế toán HTX, không thực hiện đúng chức năng, nhiệm vụ và quyền hạn trong công tác quản lý và điều hành, cụ thể như sau:

- Ban quản trị gồm các ông Trần Xuân Mau-Chủ nhiệm, ông Trần Xuân Phước-Phó chủ nhiệm HTX. Trong công tác quản lý kinh tế, tài chính, Ban quản trị không chỉ đạo kế toán mở sổ theo dõi chặt chẽ các hoạt động thu, chi tiền mặt, tiền gửi, tạm ứng, hoạt động tín dụng nội bộ, để phản ánh đầy đủ và kịp thời các khoản thu, chi; thực hiện đúng quy chế quản lý tiền mặt; cuối năm không tiến hành kiểm kê, kiểm tra đối chiếu tồn quỹ giữa sổ sách và tồn quỹ thực tế, để quản lý tiền mặt một cách chặt chẽ và phục vụ cho công tác lập báo cáo công khai tài chính hàng năm trước xã viên và trước Đại hội xã viên.

- Ông Nguyễn Xưởng-Kiểm soát HTX từ năm 2012 đến nay, trong công tác thực hiện chức năng, nhiệm vụ và quyền hạn chưa tiến hành giám sát hoạt động của Ban quản trị, Chủ nhiệm hợp tác xã theo đúng pháp luật và Điều lệ HTX; chưa kiểm tra hoạt động tài chính và việc chấp hành chế độ của kế toán HTX trong nhiều năm liền, để kiến nghị Ban quản trị, Chủ nhiệm hợp tác xã khắc phục những yếu kém trong công tác quản tài chính.

- Ông Trần Hưng Hậu-Kế toán HTX, với chức năng, nhiệm vụ là thu thập thông tin, số liệu kế toán, kiểm tra, giám sát các khoản thu, chi tài chính; kiểm tra việc quản lý, sử dụng tài sản và nguồn hình thành tài sản. Nhưng trong nhiều năm liền ông Hậu không mở các sổ kế toán theo dõi chặt chẽ các hoạt động thu, chi tiền mặt, tiền gửi, tạm ứng, hoạt động tín dụng nội bộ, để phản ánh đầy đủ và kịp thời các khoản thu, chi; thực hiện đúng quy chế quản lý tiền mặt, cuối năm không tham mưu Ban quản trị  tiến hành kiểm kê tài sản, kiểm quỹ tiền mặt theo quy định.

2. Biện pháp xử lý:

Từ kết luận trên, UBND thị xã Hương Trà có các biện pháp xử lý như sau:

2.1  Theo quy định tại  khoản 2, Điều 32 Nghị định số 193/2013/NĐ-CP ngày 21/11/2013 của Chính phủ, yêu cầu UBND phường Hương Văn với chức năng quản lý Nhà nước về HTX trên địa bàn, chỉ đạo và hướng dẫn Ban quản trị, Kiểm soát HTX nông nghiệp Văn Xá Đông, tiến hành rà soát Điều lệ HTX năm 2009 để sửa đổi, bổ sung cho phù hợp và thông qua Đại hội đại biểu xã viên và HTX đăng ký thay đổi theo đúng quy định.

2.2 Theo quy định của pháp luật về chế độ quản lý tài chính và chế độ kế toán trong  HTX. Yêu cầu kế toán HTX NN Văn Xá Đông trong quá trình thực hiện nhiệm vụ phải mở đầy đủ các loại sổ kế toán theo đúng quy định.

2.3 Trong phạm vi nhiệm vụ, quyền hạn của mình về quản lý Nhà nước đối với HTX, theo quy định của pháp luật về HTX. Yêu cầu UBND phường Hương Văn, tổ chức kiểm điểm việc chưa tiến hành phổ biến, hướng dẫn và tổ chức thực hiện các văn bản pháp luật về hợp tác xã và các văn bản pháp luật có liên quan để rút kinh nghiệm chung.

2.4 Yêu cầu phòng Kinh tế, trong thời gian đến với chức năng, tham mưu Uỷ ban nhân dân thị xã quản lý nhà nước đối với tổ chức kinh tế tập thể, hướng dẫn chuyên môn, nghiệp vụ về lĩnh vực quản lý nông nghiệp; kiểm tra việc thực hiện các quy định của pháp luật về nông nghiệp, thuỷ sản, thuỷ lợi và phát triển nông thôn đối với các tổ chức, cá nhân thuộc địa bàn quản lý, phối hợp với cơ quan chức năng tăng cường công tác kiểm tra, hướng dẫn các HTX trên địa bàn thực hiện đúng quy định của pháp luật về chế độ quản lý kinh tế và chế độ kế toán.

2.5- Yêu cầu các ông: Trần Xuân Mau-Chủ nhiệm HTX, Trần Xuân Phước-Phó chủ nhiệm HTX, Nguyễn Xưởng-Kiểm soát HTX, Trần Hưng Hậu-Kế toán HTX, kiểm điểm trước Đại hội đại biểu xã viên (thành viên) HTXNN Văn Xá Đông trong lần Đại hội gần nhất về việc nhiều năm liền không thực hiện đúng chức năng, nhiệm vụ và quyền hạn của mình trong công tác quản lý điều hành kinh tế, tài chính tại HTXNN Văn Xá Đông để Đại hội thảo luận và có biện pháp xử lý theo quy định của pháp luật và của Điều lệ HTXNN Văn Xá Đông

2.6- Việc ông Lê Văn An đã chiếm dụng quỹ của HTX NN Văn Xá Đông với số tiền  249.498.876 đồng, hành vi trên của ông Lê Văn An có dấu hiệu cấu thành tội phạm hình sự, Chủ tịch UBND thị xã Hương Trà quyết định chuyển hồ sơ sang cơ quan điều tra, để tiếp tục xử lý theo quy định của pháp luật. 

Trên đây là Kết luận thanh tra việc chấp hành pháp luật về quản lý kinh tế của Hợp tác xã Nông nghiệp Văn Xá Đông, phường Hương Văn của Chủ tịch UBND thị xã Hương Trà, để các đơn vị và cá nhân có liên quan biết và thực hiện./.