Vụ Hè thu 2020, toàn thị xã gieo cấy 3.000ha trong đó cấy 43ha, đến nay lúa đại trà đang giai đoạn phân đốt, chuẩn bị phân hóa đòng, một số diện tích gieo sớm lúa đang giai đoạn đòng đũa khoảng 05ha (ở HTX Tây Toàn, Hương Toàn) nhìn chung lúa sinh trưởng phát triển tốt, thời gian sinh trưởng kéo dài hơn so với các vụ Hè Thu năm trước khoảng 5 ngày do bà con thâm canh cao, trời nắng nóng kéo dài hơn so với các vụ Hè Thu cùng kỳ năm trước.
Theo dự báo Đài Khí tượng thủy văn Thừa Thiên Huế, giữa và cuối tháng 6/2020, có khả năng xuất hiện 2-3 đợt nắng nóng trên diện rộng với cường độ gay gắt, chiều tối xảy ra mưa dông, tạo điều kiện nóng ẩm thuận lợi cho rầy lưng trắng, nhện gié,... tiếp tục phát sinh phát triển tích lũy mật độ, có khả năng gây bệnh lùn sọc đen nếu không tích cực điều tra theo dõi, quản lý và chỉ đạo phòng trừ kịp thời.
Qua điều tra theo dõi trên đồng ruộng, sâu cuốn lá nhỏ đang giai đoạn tuổi 5, nhộng, mật độ trên đại trà rải rác, cục bộ nơi cao 5- 7 con/m2; Rầy nâu, rầy lưng trắng bắt đầu phát sinh gây hại rải rác trên nếp trà sớm ở Hương Phong; rầy mới nở tuổi 1- 2, mật độ còn thấp 100- 200con/m2; nhện gié đã phát sinh và gây hại ở bẹ lá, gân lá và lúa chét ven bờ, tỷ lệ phổ biến 1- 3%; bệnh khô vằn gây hại các ruộng xanh tốt, thấp trũng, gieo sạ dày, đặc biệt chuột tiếp tục gây hại mạnh trở lại và cắn phá lúa giai đoạn phân đốt, làm đòng.
Thời gian tới thời tiết còn diễn biến phức tạp, các đối tượng dịch hại trên sẽ tiếp tục phát sinh gây hại mạnh từ nay đến cuối vụ. Trung tâm Dịch vụ nông nghiệp dự báo tình hình phát sinh phát triển, gây hại và biện pháp phòng trừ một số dịch hại chính từ nay đến cuối vụ Hè thu như sau:
- Sâu cuốn lá nhỏ sẽ nở từ 03/7- 10/7 và gây hại trên lúa đại trà. Theo dõi thời gian sâu nở và cho phun trừ những nơi mật độ cao trên 20 con/m2 bằng các loại thuốc như Dylan 2EC, Virtako 40WG, Chim ưng 20WG, Map Winner 5WG,… khi sâu cuối tuổi 1 đầu tuổi 2. Lưu ý các ruộng xanh tốt, bón thừa đạm sâu sẽ gây hại nặng.
- Đối với chuột: Tăng cường tổ chức diệt chuột bằng mọi biện pháp như bẫy kẹp, bẫy dính, đánh bắt thủ công, sử dựng thuốc diệt chuột sinh học để hạn chế thiệt hại do chuột gây ra vào giai đoạn lúa làm đòng -trổ. Lưu ý không sử dụng điện để diệt chuột dưới mọi hình thức.
- Đối với rầy: Đối với diện tích nhiễm rầy mật độ cao >1.500 con/m2 chỉ đạo phun trừ bằng các loại thuốc Acnipyram 50WP, Elsin 10EC, Nitensuper 500WP, Chess 50WG, Cheestar 500WG, Starcheck 755WG,... Sau phun 2-3 ngày kiểm tra đồng ruộng nếu thấy rầy tiếp tục nở, xu hướng rầy phát triển gia tăng chỉ đạo phun lần 2 để chống tái nhiễm. Chú ý không sử dụng các loại thuốc có hoạt chất Acetamiprid như Actatoc 150, 200EC, Asimo super 50WP, Penalty 40WP, Calira 555WP, Sachray 200WP, Azorin 400WP,… để phun trừ rầy ở giai đoạn lúa trổ- chín.
- Đối với nhện gié: Hiện nay nhện gié đã và đang phát sinh gây hại trên trà lúa sớm đứng cái chuẩn bị làm đòng, cần tăng cường các biện pháp canh tác như vệ sinh bờ dường để hạn chế nơi cư trú của nhện, điều tiết nước hợp lý để cây lúa sinh trưởng phát triển khỏe; kiểm tra kỹ và phát hiện sớm nhện gây hại trên gân lá, bẹ lá, cổ lá để chỉ đạo phun trừ nơi có tỷ lệ hại > 5% bằng các loại thuốc Nissorun 5EC, Nilmite 550SC, Kumulus 80WG, Kinalux 25EC, Sulox 80WP, Aba-navi 40EC, … Chú ý các chân ruộng có tầng đất canh tác mỏng, gieo sạ dày, bón thừa đạm.
- Đối với bệnh khô vằn: Kiểm tra và chỉ đạo phòng trừ khi bệnh mới chớm xuất hiện, nhất là trên các chân ruộng gieo sạ dày, bón nặng đạm, … phun trừ kịp thời khi bệnh mới xuất hiện bằng các loại thuốc có hoạt chất Validamycin (như Validacin 5L, Vali 5SL, Vivadamy 5WP,...) hoặc thuốc Nevo 330EC… kết hợp vệ sinh cỏ bờ ruộng sạch sẽ.
- Đối với bệnh lem lép hạt, ngoài yếu tố thời tiết còn do nhiều đối tượng sinh vật gây ra như nhện gié, rầy nâu, bệnh khô vằn,… do vậy cần phải quản lý và phòng trừ các đối tượng trên kết hợp với phun phòng trừ nấm bệnh khi lúa bắt đầu trổ 3- 5% và phun lần 2 khi lúa trổ xong bằng các loại thuốc như Titlsuper 300EC, Nevo 330EC, Anvil 5SC, Nativo 750WG,... Lưu ý các ruộng gieo sạ dày, bón thừa đạm và bón thúc đòng chậm bệnh sẽ gây hại nặng.
- Bệnh thối thân, thối bẹ sẽ phát sinh gây hại giai đoạn lúa đòng- trổ, cần kiểm tra để phun trừ sớm khi bệnh mới xuất hiện bằng thuốc Nevo 330EC, Difusan 40EC. Đối với các vùng thường xuất hiện bệnh héo khô cây lúa giai đoạn “cúi xanh” nên phun phòng lần 2 giai đoạn lúa sắp trổ bằng thuốc Nevo 330EC + Totan 200WP hoặc Nevo 330EC + Xantocin 40WP.
Chú ý: Khi phun thuốc ruộng phải có nước, phun kỹ đủ lượng nước thuốc 25- 30 lít/sào, nếu từ khi phun thuốc đến 4 giờ mà gặp mưa phải phun lại.
Trên đây là một số biện pháp chăm sóc, phòng trừ sâu bệnh hại lúa từ nay đến cuối vụ, đề nghị UBND các xã, phường, các HTXNN cần triển khai, hướng dẫn cụ thể đến bà con nông dân để thực hiện.