Sau khi được tiếp thu Chỉ thị 49-CT/TW, ngày 20/10/2015 của Ban Bí thư về “Tăng cường và đổi mới công tác dân vận của Đảng ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số”, Ban Thường vụ Thị ủy đã ban hành Kế hoạch số 12-KH/TU, ngày 25/01/2016 để triển khai thực hiện trên địa bàn thị xã; tập trung lãnh, chỉ đạo Đảng ủy xã Hồng Tiến và Đảng ủy xã Bình Thành chăm lo đồng bào dân tộc thiểu số; thực hiện các chính sách phát triển kinh tế, xã hội, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của đồng bào; tuyên truyền, vận động bà con đồng bào dân tộc thiểu số chung tay phát triển kinh tế, xã hội, giữ vững ổn định chính trị, đảm bảo trật tự an toàn xã hội. Kết quả: đồng bào dân tộc thiểu số đã tích cực chăm sóc tốt cây trồng và vật nuôi các loại; quan tâm đầu tư và phát triển kinh tế rừng, trồng cây cao su, sắn, tre lấy măng, chăn nuôi gia súc, gia cầm (hiện nay, đồng bào dân tộc thiểu số có hơn 15 ha lúa, khoảng 50 ha sắn, 10 ha rau màu, tre lấy măng hơn 1.500 gốc, rừng kinh tế 650 ha, cây cao su hơn 130 ha, đã khai thác lấy mủ 120 ha; tổng đàn gia súc, gia cầm gần 3.000 con (trâu 214 con, bò 154 con, dê 160 con, lợn hơn 300 con và đàn gia cầm hơn 2.000 con),... để góp phần tăng thêm thu nhập cho bà con, từng bước ổn định cuộc sống. Cơ sở vật chất và thiết bị phục vụ dạy và học được đầu tư theo hướng chuẩn hóa, đồng bộ và ngày càng hoàn thiện; quan tâm chất lượng giáo dục ở các bậc học, ngành học; nâng cao chất lượng phổ cập giáo dục Tiểu học đúng độ tuổi, phổ cập giáo dục Trung học cơ sở, phổ cập giáo dục Mầm non cho trẻ 5 tuổi; quan tâm việc lãnh đạo, chỉ đạo xây dựng trường đạt chuẩn quốc gia, làm tốt công tác xã hội hóa giáo dục nhằm nâng cao dân trí cho bà con. Đảng ủy, chính quyền xã Hồng Tiến và Bình Thành đã quan tâm đến công tác vận động con em trong độ tuổi đến trường; 100% học sinh trong độ tuổi được đi học, trong đó tiểu học có 150 em, trung học cơ sở có 70 em, trung học phổ thông có 25 em. Công tác xóa mù chữ cũng được quan tâm, trên địa bàn không có học sinh bỏ học. Không còn tình trạng di dân, di cư tự do.

Ban Thường vụ Thị ủy đã ban hành Quy chế công tác dân vận của hệ thống chính trị thị xã, chỉ đạo UBND thị xã thực hiện tốt các chính sách dân tộc; phân công đồng chí Phó Văn phòng HĐND-UBND thị xã phụ trách công tác dân vận ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Đã lồng ghép có hiệu quả các chương trình, dự án để tập trung công tác xoá đói giảm nghèo, nâng cao đời sống cho đồng bào dân tộc thiểu số. Thực hiện tốt chính sách hỗ trợ đất ở, đất sản xuất theo Quyết định 755/QĐ-TTg của Chính phủ; chính sách đối với người có uy tín trong đồng bào dân tộc thiểu số; chính sách hỗ trợ trực tiếp cho đồng bào thuộc hộ nghèo theo Quyết định 102/QĐ-TTg của Chính phủ; bổ sung kinh phí thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia hằng năm cho UBND xã Hồng Tiến; hỗ trợ đất sản xuất và nước sinh hoạt cho 25 hộ đồng bào nghèo (Hồng Tiến: 20 hộ; thôn Bồ Hòn - xã Bình Thành: 05 hộ). Đến nay, tỷ lệ hộ nghèo giảm còn 14% (xã Hồng Tiến 34 hộ, thôn Bồ Hòn - xã Bình Thành 10 hộ); hộ cận nghèo 37 hộ (xã Hồng Tiến 33 hộ, thôn Bồ Hòn 04 hộ); không còn nhà ở tạm bợ. Ý thức vệ sinh trong nhân dân có nhiều chuyển biến, vệ sinh an toàn thực phẩm, việc ăn chín uống sôi, giữ gìn cảnh quan môi trường được bà con đồng bào ngày càng quan tâm, tỷ lệ hộ gia đình dùng nước sạch 90%, tỷ lệ hộ dùng điện 100%, dùng hố xí hợp vệ sinh trên 50%, tỷ lệ trẻ em suy dinh dưỡng thể thấp còi còn 9,65%. Các dân tộc anh em sống gắn bó, giữ gìn bản sắc truyền thống tốt đẹp của dân tộc mình và cùng nhau phát triển kinh tế, ổn định cuộc sống. Tình hình an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội trên địa bàn xã Hồng Tiến và thôn Bồ Hòn xã Bình Thành cơ bản ổn định.

Ban Thường vụ Thị ủy thường xuyên quan tâm lãnh, chỉ đạo Đảng ủy xã Hồng Tiến và Đảng ủy xã Bình Thành về công tác quy hoạch, bố trí, sắp xếp, đào tạo, bồi dưỡng, sử dụng cán bộ người dân tộc thiểu số. Định kỳ, rà soát, bổ sung phù hợp với tình hình thực tiễn của địa phương. Trong quy hoạch, Thị ủy, Ban Thường vụ Thị ủy luôn quan tâm nguồn quy hoạch là cán bộ người dân tộc thiểu số, trung bình có từ 2-3 đồng chí (01 Thị ủy viên, 01 đại biểu HĐND thị xã); thường xuyên quan tâm, chỉ đạo các cấp ủy tập trung tăng cường công tác tuyên truyền, vận động cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức và nhân dân thực hiện các chủ trương, chính sách dân tộc theo Chỉ thị 49-CT/TW của Ban Bí thư và Nghị quyết Đại hội các cấp, tiếp tục củng cố, kiện toàn tổ chức, bộ máy, đội ngũ cán bộ dân vận và đổi mới phương thức công tác dân vận phù hợp với vùng đồng bào dân tộc thiểu số; quan tâm tạo sự chuyển biến mạnh mẽ về kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh và xây dựng hệ thống chính trị, nhất là đối với Đảng ủy xã Hồng Tiến. Chỉ đạo cấp ủy các xã có đồng bào dân tộc thiểu số tập trung lãnh, chỉ đạo công tác Đại hội hết nhiệm kỳ của Hội Cựu chiến binh, Đoàn Thanh niên đảm bảo theo kế hoạch. Vận động bà con, hội viên, đoàn viên tích cực tham gia thực hiện chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới gắn với xây dựng, củng cố tổ chức hội, đoàn trong sạch, vững mạnh; quan tâm xây dựng và phát triển sản xuất nhằm tạo công ăn việc làm, nâng cao thu nhập để giảm tỷ lệ hộ nghèo; vận động nhân dân góp sức, góp của, tập trung các nguồn lực xây dựng nông thôn mới để nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân. Trên địa bàn hai xã có 06 thôn tập trung chủ yếu là đồng bào dân tộc thiểu số (xã Hồng Tiến có 05 thôn và 01 thôn Bồ Hòn thuộc xã Bình Thành). Trưởng thôn là những người có uy tín đối với đồng bào. Những người này định kỳ được hưởng chính sách đối với người có uy tín trong đồng bào dân tộc thiểu số từ nguồn ngân sách Nhà nước. Ngoài ra, trên địa bàn các thôn còn có các già làng là những người có uy tín với dòng tộc, thôn, bản cũng góp phần cùng chính quyền địa phương vận động bà con chăm lo giáo dục, dạy dỗ con, cháu; cùng nhau phát triển kinh tế, ổn định cuộc sống; tham gia thực hiện khá tốt phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa”, bỏ dần các hủ tục cúng bái khi ốm đau; giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc đặc trưng của thôn, bản. Hiện nay, có 5/6 thôn đã được công nhận đạt chuẩn văn hóa.

Ban Thường vụ Thị ủy đã quan tâm công tác phát triển đảng viên đối với đồng bào dân tộc thiểu số, từ năm 2016 đến nay đã quyết định kết nạp 08 đảng viên do Đảng ủy xã đề nghị (năm 2016: 05/06 chỉ tiêu, trong đó 05 đảng viên là dân tộc thiểu số; đến tháng 6/2017: 03/05 chỉ tiêu, trong đó 03 đảng viên là dân tộc thiểu số). Hiện nay, Đảng bộ xã Hồng Tiến có 10 chi bộ, 106 đảng viên, trong đó, 96 đảng viên là dân tộc thiểu số, Đoàn thanh niên có 59/79 đoàn viên dân tộc thiểu số; Hội Nông dân: 180/239 hội viên dân tộc thiểu số; Hội LHPN xã: 165/241 hội viên dân tộc thiểu số; Hội CCB: 63/68 hội viên là đồng bào dân tộc thiểu số,... Năm 2016, Đảng bộ xã Hồng Tiến được xếp loại hoàn thành nhiệm vụ; Mặt trận, Hội nông dân, Hội cựu chiến binh xếp loại vững mạnh; Hội LHPN, Đoàn thanh niên xếp loại khá. Thôn Bồ Hòn xã Bình Thành có 55 hộ đồng bào dân tộc Katu, chi bộ thôn có 07 đảng viên, trong đó có 01 cán bộ nữ là đại biểu Hội đồng nhân dân xã. Đảng uỷ các xã đã tập trung triển khai quán triệt học tập, tuyên truyền, phổ biến và thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ thị xã khóa XIII; xây dựng kế hoạch triển khai thực hiện Chỉ thị 05-CT/TW của Bộ Chính trị gắn với thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XII) về xây dựng, chỉnh đốn Đảng; đồng thời đã điều hành chính quyền, Mặt trận, các đoàn thể trong hệ thống chính trị thực hiện tốt công tác tuyên truyền, động viên nhân dân tham gia phát triển kinh tế, văn hoá, xã hội đảm bảo an ninh trật tự, góp phần xây dựng hệ thống chính trị vững mạnh; ý thức thực hiện quyền và nghĩa vụ công dân của đồng bào được nâng cao; thực hiện tốt việc công khai những nội dung cho nhân dân biết, nhân dân bàn và quyết định trực tiếp,... theo Pháp lệnh 34/CP của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về thực hiện dân chủ ở cơ sở.

Nhìn chung, đồng bào dân tộc thiểu số đã có chuyển biến tích cực hơn đối với những công việc chung của cộng đồng, phát huy dân chủ ngày càng cao, tham gia ý kiến tại các cuộc họp dân, các buổi tiếp xúc cử tri để phản ánh những tâm tư, nguyện vọng chính đáng; đã chung tay thực hiện các giải pháp thiết thực bảo vệ môi trường, bảo đảm trật tự an toàn xã hội; đời sống nhân dân, nhất là gia đình chính sách, người nghèo luôn được quan tâm.

Tuy nhiên, trong quá trình triển khai thực hiện Chỉ thị 49-CT/TW của Ban Bí thư Trung ương, trên địa bàn thị xã vẫn còn một số tồn tại, hạn chế đó là: Còn 01 thôn chưa được công nhận đạt chuẩn văn hóa; tỷ lệ hộ nghèo ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số còn cao, một số hộ nằm còn trong diện đặc biệt khó khăn, nhất là ở thôn Bồ Hòn xã Bình Thành; tình trạng tảo hôn ở thôn 5 xã Hồng Tiến vẫn còn diễn ra. Nguyên nhân chủ yếu là do trình độ dân trí của đồng bào dân tộc thiểu số còn thấp, ý thức thay đổi, từ bỏ các hủ tục lạc hậu còn nhiều mặt hạn chế; một số hộ nghèo có tình trạng trông chờ vào các chính sách hỗ trợ của Đảng và Nhà nước, chưa có ý thức vươn lên thoát nghèo.  

Với những kết quả và hạn chế nêu trên, Ban Thường vụ Thị ủy chỉ đạo các cấp ủy kịp thời nắm bắt tâm tư, nguyện vọng của nhân dân, giải quyết kịp thời những quyền lợi chính đáng cho đồng bào; tuyên truyền các chủ trương chính sách của Đảng, Nhà nước đối với đồng bào dân tộc; vận động đồng bào dân tộc thiểu số hưởng ứng, tham gia tích cực hơn trong thực hiện các phòng trào thi đua yêu nước, cuộc vận động toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa và chương trình xây dựng nông thôn mới. Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân xã thường xuyên đối thoại, tiếp xúc trực tiếp với nhân dân; thường xuyên kiểm tra, giám sát và sơ, tổng kết việc thực hiện công tác dân vận của chính quyền, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị xã hội; thực hiện tốt việc giám sát và phản biện xã hội, lấy ý kiến của nhân dân tham gia góp ý xây dựng Đảng, chính quyền. Hy vọng trong thời gian tới Đảng bộ thị xã Hương Trà tiếp tục lãnh đạo triển khai thực hiện Chỉ thị 49 của Ban Bí thư trên địa bàn thị xã đạt kết quả tốt hơn.