Trong những năm qua, xác định công tác kiểm tra, giám sát và kỷ luật có vai trò, vị trí và ý nghĩa rất quan trọng đối với sự phát triển vững mạnh của Đảng. Kiểm tra, giám sát và kỷ luật tạo nên sự thống nhất ý chí và hành động, tăng cường sức chiến đấu, nâng cao năng lực lãnh đạo, hoạt động của tổ chức đảng và đảng viên, làm cho Đảng ngày càng trong sạch, vững mạnh, giữ vững và củng cố lòng tin của nhân dân đối với Đảng. Ban Thường vụ Thị ủy đã thường xuyên tổ chức quán triệt Quy định 30-QĐ/TW, ngày 26/7/2016 của Ban Chấp hành Trung ương về công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật của Đảng cho đội ngũ cán bộ chủ chốt toàn thị xã; chỉ đạo cấp ủy, tổ chức đảng quán triệt cho cán bộ, đảng viên và triển khai thực hiện nghiêm túc các văn bản của Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư, UBKT Trung ương về công tác kiểm tra, giám sát, nhất là Hướng dẫn số 01-HD/UBKTTW, ngày 21/11/2016 của UBKT Trung ương thực hiện một số Điều trong Quy định số 30-QĐ/TW thi hành Chương VII và Chương VIII Điều lệ Đảng về công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật của Đảng; qua đó, nhận thức của các cấp uỷ, tổ chức đảng, cán bộ, đảng viên đã có nhiều chuyển biến cả về nhận thức và hành động, nhất là trong việc xây dựng và thực hiện chương trình, kế hoạch kiểm tra, giám sát. Ý thức chấp hành kiểm tra, giám sát, kỷ luật đảng của tổ chức đảng và đảng viên được nâng lên. Nhiều tổ chức đảng và đảng viên khi được kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật đã nghiêm túc xây dựng báo cáo, tự giác trình bày những khuyết điểm, sai sót của mình trước tổ chức đảng. Sau khi có kết luận đã tự giác khắc phục, sửa chữa khuyết điểm hoặc bồi hoàn vật chất. Đặc biệt trong thời gian vừa qua, UBKT Trung ương đã tiến hành kiểm tra và kết luận nhiều vụ việc quan trọng trong công tác phòng, chống tham nhũng, lãng phí, sự suy thoái về tưởng chính trị, đạo đức lối sống đối với một số tổ chức đảng, cán bộ, đảng viên có chức, có quyền trong các cơ quan của Đảng và bộ máy Nhà nước đã nâng cao hơn nữa nhận thức của cán bộ, đảng viên vào vai trò, vị trí, tầm quan trọng của việc thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, giám sát, kỷ luật của Đảng trong công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng.

Hằng năm, Ban Thường vụ Thị ủy xây dựng và thực hiện chương trình, kế hoạch kiểm tra, giám sát và chỉ đạo Ủy ban Kiểm tra (UBKT) Thị ủy, các đảng ủy trực thuộc và các ban tham mưu giúp việc Thị ủy xây dựng chương trình, kế hoạch và tiến hành công tác kiểm tra, giám sát theo quy định. Cụ thể: có 1.232 đảng viên và 158 tổ chức đảng được kiểm tra. Trong đó: Thị ủy, Ban Thường vụ Thị uỷ kiểm tra 02 đảng viên và 26 tổ chức đảng; đảng uỷ cơ sở kiểm tra 36 đảng viên và 132 tổ chức đảng; chi bộ kiểm tra 1.194 đảng viên. Nội dung kiểm tra tập trung vào việc chấp hành Điều lệ Đảng, nghị quyết, chỉ thị, quyết định, quy định, quy chế, kết luận của cấp trên và cấp mình; việc thực hiện các nguyên tắc tổ chức và sinh hoạt Đảng, chấp hành chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; việc thực hiện chức trách, nhiệm vụ của đảng viên; quy định về những điều đảng viên không được làm. Giám sát thường xuyên: hình thức thông qua việc phân công Ủy viên Ban Thường vụ Thị ủy, Thị ủy viên phụ trách cụm; lãnh đạo, chuyên viên các ban, Văn phòng, UBKT Thị ủy theo dõi cụm thường xuyên giám sát cơ sở; chỉ đạo cấp uỷ cơ sở phân công Ủy viên Ban Thường vụ, Ủy viên Ban Chấp hành phụ trách địa bàn, lĩnh vực. Ngoài ra, Thường trực Thị ủy thường xuyên làm việc với các cấp ủy, dự sinh hoạt định kỳ các chi bộ để nắm tình hình; hằng năm, giữa và cuối nhiệm kỳ nghe UBKT Thị ủy báo cáo công tác lãnh đạo và thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, giám sát, kỷ luật của Đảng. Qua đó xem xét, chỉ đạo giải quyết các kiến nghị, khó khăn vướng mắc của các cấp ủy, tổ chức đảng cấp dưới trong việc lãnh đạo và tổ chức thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật trong Đảng. Giám sát chuyên đề: có 681 đảng viên và 149 tổ chức đảng được giám sát. Trong đó: Thị ủy, Ban Thường vụ Thị ủy giám sát 29 đảng viên và 23 tổ chức đảng; đảng uỷ cơ sở giám sát 29 đảng viên và 117 tổ chức đảng; chi bộ giám sát 560 đảng viên. Các ban đảng, Văn phòng Thị ủy thực hiện công tác phối hợp với UBKT Thị ủy trong tham mưu Thị ủy, Ban Thường vụ Thị ủy xây dựng chương trình, tham gia các đoàn và thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, giám sát; tham gia ý kiến và kết luận các nội dung kiểm tra, giám sát thuộc lĩnh vực được giao. Các ban đã xây dựng và triển khai thực hiện kế hoạch kiểm tra, giám sát đối với tổ chức đảng cấp dưới trong việc thực hiện nhiệm vụ thuộc lĩnh vực tổ chức mình phụ trách; đã kiểm tra 20 tổ chức đảng, giám sát 09 tổ chức đảng. Nhìn chung, các cuộc kiểm tra, giám sát của các cấp ủy, tổ chức đảng đã tuân thủ các nguyên tắc, quan điểm, tư tưởng chỉ đạo, cơ bản đảm bảo quy trình theo hướng dẫn của UBKT Trung ương. Qua kiểm tra, giám sát đã chỉ rõ hạn chế, khuyết điểm; tổ chức đảng, đảng viên được kiểm tra, giám sát đã xây dựng kế hoạch, có giải pháp khắc phục thiếu sót, khuyết điểm đảm bảo yêu cầu.

Ban Thường vụ Thị ủy đã quan tâm chỉ đạo UBKT từ thị xã đến cơ sở kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm; UBKT Thị ủy đã có nhiều cố gắng tổ chức thực hiện nhiệm vụ trọng tâm để hoàn thành kế hoạch đề ra. Thông qua kiểm tra đã kịp thời phát hiện, ngăn ngừa và xử lý nghiêm những vi phạm của tổ chức đảng, đảng viên, hạn chế những vi phạm có thể phát sinh. Đã tiến hành kiểm tra 05 tổ chức đảng, kết luận 05 tổ chức đảng có vi phạm, phải thi hành kỷ luật 02, đã thi hành kỷ luật 02; kiểm tra 19 đảng viên, kết luận 19 trường hợp có vi phạm, phải thi hành kỷ luật 15, đã thi hành kỷ luật 15. Đồng thời chú trọng công tác kiểm tra việc thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật Đảng; UBKT từ thị xã đến cơ sở đã kiểm tra 43 tổ chức đảng; kiểm tra việc thi hành kỷ luật trong Đảng 08 tổ chức đảng; giám sát thường xuyên, chuyên đề 141 tổ chức đảng và 50 đảng viên. Qua kiểm tra cho thấy các cấp ủy cơ sở đã xây dựng kế hoạch thực hiện; sau kiểm tra, giám sát chỉ đạo, hướng dẫn các tổ chức đảng được kiểm tra nghiêm túc khắc phục sửa chữa thiếu sót, khuyết điểm.

Công tác giải quyết tố cáo đối với đảng viên được Ban Thường vụ Thị ủy thực hiện đúng quy định của Đảng, bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của cán bộ, đảng viên và nhân dân; nội dung tố cáo được xem xét thấu tình đạt lý; nhiều vụ việc xảy ra được chỉ đạo giải quyết ngay từ cơ sở. Đã tiếp nhận và giải quyết tố cáo đối với 12/12 lượt đảng viên; đã kết luận 10 trường hợp có vi phạm, phải thi hành kỷ luật 02 trường hợp.

Thường xuyên thực hiện công tác kiểm tra việc quản lý tài chính cấp ủy cấp dưới và của cơ quan tài chính cấp ủy cùng cấp; qua kiểm tra cho thấy cơ bản thực hiện đảm bảo các nguyên tắc quản lý tài chính của Đảng và Nhà nước, phục vụ tốt các hoạt động của các cấp ủy và các tổ chức đảng.

Qua công tác kiểm tra, giám sát, Thị ủy, Ban Thường vụ Thị ủy và cấp ủy đảng cơ sở đã thi hành kỷ luật 103 đảng viên. Trong đó: Khiển trách 74, cảnh cáo 21, khai trừ 08. Việc xem xét xử lý kỷ luật tổ chức đảng và đảng viên tuân thủ phương châm, các nguyên tắc thủ tục quy định, đảm bảo tính nghiêm minh trong kỷ luật của Đảng, tạo sự thống nhất trong Đảng và sự đồng thuận trong nhân dân, góp phần giữ vững kỷ cương của Đảng. Do đó các quyết định thi hành kỷ luật đều được tổ chức đảng, đảng viên chấp hành nghiêm túc, không có khiếu nại.

Tuy nhiên, trong quá trình triển khai thực hiện (từ năm 2016-2020) vẫn còn bộc lộ một số hạn chế, tồn tại đó là: việc tổ chức nghiên cứu, quán triệt Quy định 30, các nghị quyết, quy định của Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Hướng dẫn của UBKT Trung ương về công tác kiểm tra, giám sát và kỷ luật của Đảng có lúc, có nơi chưa sâu và thiếu thường xuyên. Công tác lãnh đạo, chỉ đạo, đôn đốc việc xây dựng chương trình, kế hoạch kiểm tra, giám sát của một số cấp ủy, tổ chức đảng chưa được quan tâm đúng mức. Việc kiểm tra, xử lý vi phạm có lúc, có nơi, có việc chưa kịp thời, hiệu quả. Một số cuộc giám sát chuyên đề triển khai thực hiện chưa đảm bảo thời gian quy định; một số dự thảo thông báo kết luận các đoàn kiểm tra, giám sát ban hành thiếu kịp thời; việc thiết lập, lưu trữ hồ sơ ở cấp cơ sở chưa đảm bảo quy định. UBKT đảng uỷ cơ sở thực hiện nhiệm vụ kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm còn ít. Nguyên nhân chủ yếu là do công tác tham mưu, giúp cấp uỷ của UBKT các cấp trong việc lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật của Đảng còn hạn chế; việc chỉ đạo, hướng dẫn của cấp uỷ, UBKT cấp trên với các cấp uỷ, tổ chức đảng trực thuộc chưa thường xuyên.

Với những kết quả và tồn tại đã nêu, để thực hiện tốt hơn nữa công tác kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật của Đảng, Ban Thường vụ Thị ủy đã đề ra một số giải pháp thiết thực nhằm đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh, củng cố vững chắc niềm tin của nhân dân đối với Đảng, chế độ trong thời gian tới đó là:

Thứ nhất, đẩy mạnh tuyên truyền, giáo dục, nâng cao nhận thức của cán bộ, đảng viên, nhất là người đứng đầu cấp ủy về công tác kiểm tra, giám sát và thi hành kỷ luật của Đảng. Điều quan trọng là cấp ủy từ thị xã đến cơ sở cần giáo dục cho các đối tượng thấy rõ tầm quan trọng của công tác kiểm tra, giám sát; nắm vững quy chế, quy trình, chức năng, nội dung, nhiệm vụ của Ủy ban kiểm tra; vai trò, trách nhiệm của cấp ủy, người đứng đầu cấp ủy... Đồng thời, phải xác định công tác kiểm tra, giám sát là nhiệm vụ trực tiếp và thường xuyên của các tổ chức đảng, trước hết là các cấp ủy Đảng. Từ đó, tạo chuyển biến tích cực về nhận thức, trách nhiệm, không ngừng nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác kiểm tra, giám sát.

Thứ hai, cấp ủy phải vừa là người lãnh đạo, vừa là người trực tiếp thực hiện; xây dựng quy trình thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, giám sát; quy định rõ trách nhiệm của cấp ủy và tự kiểm tra, giám sát của mỗi cấp ủy viên...

Thứ ba, nâng cao chất lượng công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật của Đảng với phương châm: kiểm tra tập trung, giám sát mở rộng và trong quá trình thực hiện cần phát huy vai trò của ủy ban kiểm tra các cấp. Nội dung kiểm tra, giám sát phải có trọng tâm, trọng điểm, trước hết là lãnh đạo thực hiện nhiệm vụ chính trị, nguyên tắc tập trung dân chủ, quy chế làm việc và triển khai các nhóm giải pháp thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XII) gắn với thực hiện Chỉ thị 05-CT/TW của Bộ Chính trị (khóa XII). Chú trọng kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm; những đảng viên có biểu hiện suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”. Việc xem xét, xử lý kỷ luật đối với đảng viên, tổ chức đảng bảo đảm chặt chẽ, công minh, chính xác; giải quyết đơn thư tố cáo, khiếu nại kịp thời, đúng quy trình và thẩm quyền, “thấu tình, đạt lý”, không để đơn thư tố cáo, khiếu nại vượt cấp và vụ việc kéo dài.

Thứ tư, thường xuyên kiện toàn tổ chức bộ máy cơ quan ủy ban kiểm tra, đội ngũ cán bộ kiểm tra các cấp bảo đảm tương xứng với chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn được giao. Đồng thời, đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng của Bác về công tác kiểm tra, giám sát sẽ là cơ sở quan trọng để nâng cao chất lượng của công tác này, góp phần khắc phục khuyết điểm, hạn chế, xây dựng Đảng vững mạnh cả về chính trị, tư tưởng, tổ chức và đạo đức, ngang tầm yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình mới.